Borsada Şok Düşüş! 2 Eylül Salı Nedenleri, Açığa Satış ve Yukarı Adım Kuralı Açıklığa Kavuştu!
CHP İstanbul İl Kongresi'nin iptalinin ardından BIST 100 endeksindeki günlük kayıp yüzde 5'i geçti. Borsa İstanbul'daki sert düşüş sonrası açığa satış işlemlerinde seans sonuna kadar yukarı adım kuralı getirildi. Küresel piyasalarda, ABD Merkez Bankası'nın (Fed) faiz indirimine yönelik beklentileri artarken, bu hafta açıklanacak ABD istihdam verileri yatırımcıları temkinli olmaya yönlendiriyor. "2 Eylül Salı borsa neden düştü, açığa satış ne anlama geliyor?" sorularının cevabını burada bulabilirsiniz.
İkinci işlem gününe 11.304,45 puandan yüzde 0,22’lik bir artışla başlayan Borsa İstanbul BIST 100 endeksi, günü yüzde 3,57’lik bir düşüşle 10.877,52 puandan kapattı. Gün içinde ortaya çıkan haberler sonrasında borsa kayıplarının yüzde 5'e kadar ulaştığı görüldü ve BIST 100 sürekli olarak dalgalı bir seyir izledi. Peki, "Borsa neden geriledi? 2 Eylül 2025 Salı günü 'yukarı adım' kuralı nedir, açığa satış kavramı ne anlama geliyor?" İşte ayrıntılar...
BORSADAKİ DÜŞÜŞÜN SEBEBİ NEDİR?
Borsa İstanbul'daki BIST 100 endeksi, gün boyunca yüzde 3,57 oranında değer kaybederek 10.877,52 puandan kapandı.
BIST 100 endeksi, bir önceki kapanışa göre 402,4 puan gerileyerek, toplam işlem hacmi 208,7 milyar lira olarak gerçekleşti.
Bankacılık endeksi yüzde 4,76 oranında, holding endeksi ise yüzde 4,02 değer kaybetti.
Sektör endeksleri arasında en fazla kazancı yüzde 2,33 ile finansal kiralama ve faktoring elde ederken, en büyük kaybı bankacılık yaşadı.
BIST 100 endeksi, gün içerisinde meydana gelen siyasi gelişmelerin etkisiyle geniş çapta satışlarla 10.616,64 puana kadar düştü; ardından gelen tepki alımlarına rağmen negatif bir seyirle günü tamamladı.
Öte yandan, Borsa İstanbul AŞ, saat 15.40.03 itibarıyla BIST 100 endeksinde oluşan yüzde 2’lik değişim dolayısıyla pay piyasasında açığa satış yapılabilen işlem sıralarında açığa satış işlemlerine seans sonuna kadar 'yukarı adım' kuralı uyguladı.
Analistler, yarın Türkiye'de Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ve Yurt İçi Tüketici Fiyat Endeksi verilerinin açıklanacağını, yurt dışında ise Avrupa bölgesinde Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE), dünya genelinde Hizmet ve Bileşik Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) ile ABD'de JOLTS açık iş sayısı, fabrika siparişleri ve dayanıklı mal siparişlerinin takip edileceğini ifade ettiler. Teknik açıdan BIST 100 endeksinin 10.800 ve 10.700 seviyelerinin destek, 11.000 ve 11.100 puanın direnç konumunda olduğu belirtiliyor.
AÇIĞA SATIŞ NEDİR?
Açığa satış, bir yatırımcının sahip olmadığı bir menkul kıymeti ödünç alarak satması anlamına gelir.
Bu yöntem, genellikle bir varlığın değer kaybedeceğini öngören yatırımcılar tarafından tercih edilir.
Açığa satışı gerçekleştiren yatırımcının amacı, hisse senedinin fiyatı düştüğünde daha ucuz bir fiyattan geri alarak ödünç aldığı hisseleri iade ederek aradaki kazancı elde etmektir.
'YUKARI ADIM' (UPTİCK) KURALI NEDİR?
Sermaye piyasalarında açığa satış işlemlerine yönelik uygulanan kurallardan biri de 'yukarı adım' kuralıdır. Organize bir piyasadaki bir menkul kıymetin işlem sırasındaki fiyatı üzerindeki fiyata 'üst fiyat' denir. 'Yukarı adım' (Uptick) kuralı ise açığa satışın, hisse senedinin en son gerçekleşen işlem fiyatından daha yüksek bir fiyattan yapılması gerektiği kuralını ifade eder.
Eğer hissenin son gerçekleştirilen fiyatı, bir önceki fiyattan daha yüksekse, açığa satış bu son fiyat seviyesinden de gerçekleştirilebilir. Yukarı adım kuralı, açığa satış nedeniyle hisse senetlerindeki değer kayıplarını azaltmak amacıyla bir önlem olarak kullanılır.
