Rusya İçin Yeni Yaptırımlar Gündemde! Washington ve Brüksel Arasındaki Ayrışma Derinleşiyor

AB Konseyi Başkanı Antonio Costa, 5 Eylül'de düzenlediği basın toplantısında, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ile bir araya geldi. Toplantıda, Rusya'ya yönelik baskının artırılması gerektiğini vurgulayan Costa, bu bağlamda bir AB heyetinin Washington'a gitme planlarını duyurdu. Uzmanlar, yeni yaptırımların Rusya'nın ekonomik yapısına daha fazla baskı kurarak savaş yeteneklerini sınırlamayı amaçladığı görüşündeler; ancak bu yaptırımların yalnızca kısmen enerji sektörüne odaklanacağına dikkat çekiyorlar.

ABD VE AB ARASINDA STRATEJİK YAPTIRIM FARKLILIĞI

Rusya-Ukrayna Savaşı doğrultusunda, ABD ile AB pek çok kısıtlayıcı tedbiri uygulamaya koydu. Bu önlemler, Şubat 2022 tarihinden beri Rus birey ve kuruluşlarına yöneliktir. Washington, özellikle Rusya’dan petrol ve doğal gaz alan ülkeleri dikkatle takip ediyor. Son olarak, 27 Ağustos'ta Hindistan'a "Rus petrolü aldığı" gerekçesiyle ek gümrük tarife uygulamayı gündemine aldı.

Öte yandan, AB bugüne kadar 18 ayrı ekonomik yaptırım paketi uyguladı ve bu paketler, ticaret, finans, enerji, sanayi, teknoloji, ulaşım, çift kullanımlı ürünler, lüks eşya, altın ve elmas gibi stratejik sektörleri hedef aldı. Bu yaptırımlar arasında, SWIFT sisteminden çıkarılan bankalar ve deniz yoluyla taşınan ham petrol ile çeşitli petrol ürünlerinin AB’ye ithalatına getirilen yasaklar da yer alıyor.

AB'NİN 19. YAPTIRIM PAKETİNDE ENERJİYE SINIRLI BELİRGİNLİK

Energy Aspects Jeopolitik Araştırmalar Bölüm Başkanı Richard Bronze, AA muhabirine verdiği röportajda, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in, Zelenskiy ile görüşmeye isteksiz olması nedeniyle ABD yönetiminin yeni yaptırımlar üzerine tartışmalar yürüteceğini belirtti.

Bronze, bu süreç içinde ABD'li senatörlerin, Rusya'dan petrol, gaz ve diğer ürünler satın alan ülkelere yönelik bulunumda gümrük vergileri artırmayı öngören yasa tasarısının yeniden gündeme gelebileceğini ifade etti. Ancak, tasarının Kongre'den geçebilmesi için ciddi şekilde revize edilmesi gerekebileceği, bunun da ABD Başkanı Donald Trump'a daha fazla esneklik sağlayabileceğini söyledi.

AB'nin 19. yaptırım paketinin eylül-ekim döneminde şekillenebileceğini kaydeden Bronze, şu değerlendirmelerde bulundu:

"AB'nin 19. yaptırım paketinin içeriği henüz belirli değil, ama ilk bilgiler, önlemlerin yalnızca sınırlı bir kısmının enerji piyasalarına yönelik olacağını gösteriyor. 18. yaptırım paketinin bazı maddeleri halihazırda uygulanma aşamasına geldi. Bu bağlamda, Rus petrolü için belirlenen tavan fiyatı uygulaması 3 Eylül tarihinde yürürlüğe girdi. Üçüncü ülkeler üzerinden Rus ham petrolünden elde edilen ürünlerin ithalat yasağı ise 21 Ocak 2026 tarihinden itibaren geçerli olacak."

RUS PETROLÜNE YÖNELİK KISITLAMALARA AZALAN BEKLENTİ

Bronze, Rusya'ya uygulanan yaptırımların enerji piyasalarını etkilediğini ifade ederken, "Ancak Batı'nın uyguladığı yaptırımlar, Kremlin'in askeri girişimlerini etkisiz hale getirmekte başarısız oldu." değerlendirmesinde bulundu.

Avrupa'nın gaz alımını azaltması dolayısıyla Rusya'nın boru hattı ihracatının azaldığını belirten Bronze, Moskova'nın ham petrol ve ürünlerini alternatif pazarlara yönlendirdiğini, buna ek olarak satıcıların, yüksek nakliye maliyetlerini indirimle karşılamak zorunda kaldığını söyledi.

Yine de, yaptırımların Rus petrolü üzerinde beklenen etkiyi yarattığına dair endişelerini dile getiren Bronze, "Yaptırımlar, Rus petrolünü küresel pazardan önemli ölçüde temizlemede yetersiz kaldı. Bunun başlıca nedeni, ABD yönetimlerinin, yaptırımların aşırı sert uygulanması durumunda petrol fiyatlarında ani bir artış yaşanabileceği endişesiydi." şeklinde konuştu.

RUS PETROLÜ İÇİN YENİ KISITLAMALAR BEKLENMİYOR

Oslo Üniversitesi'nde doktora sonrası araştırma görevlisi olan Francesco Sassi, ABD'nin kısa vadede Rus petrolüne yönelik bir yaptırım uygulamasının pek olası olmadığını öne sürdü.

Sassi, Washington'un Rusya ile dolaylı bir iletişim kurma hedefini belirtirken, "Kısa vadede ABD'nin Rus petrolüne dair bir yaptırım uyguladığını görmek pek olası değil. Trump yönetimi, Moskova ile doğrudan etkileşimde bulunmayı tercih ediyor ve bazı alanlarda olası enerji işbirliklerini değerlendiriyor. ABD hükümeti, Moskova’ya yaklaşımında, önceki Biden yönetimine kıyasla değişiklik yapma zorunluluğuna inansa da, kendi söylemlerinin etkisi altına girmiş durumda. Ancak, ABD ve AB'nin Rusya-Ukrayna Savaşı konusundaki iş birliğinin giderek farklılaştığı daha fazla aşikar hale geliyor. Bu durum, Kremlin tarafından çeşitli şekillerde istismar edilebilecek bir stratejik boşluk yaratıyor. Enerji, bu alanlardan biri olarak ön plana çıkıyor.